ಆಂಗ್ಲ ಮಾಸಿಕವೊಂದರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಈ ಲೇಖನ ಓದಿದಾಗ ನಾನೊಂದು ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದೆ- ಈ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಚ್ಚರಿಗಳಿಗೆ ಕೊನೆಮೊದಲೇ ಇಲ್ಲ-ಎಂದು!! ಅಷ್ಟು ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು. ಅದನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಈ ಲೇಖನ. ನೀವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಿಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕೇಳಿರಬಹುದು, ಚಿನ್ನ, ಬಾಕ್ಸೈಟ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಬಳ್ಳಾರಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಂತೂ ಕೇಳಿಯೇ ಕೇಳಿರುತ್ತೀರಿ. ಆದರೆ ನಾನು ಈ ಮುಂದೆ ಬರೆಯಲಿರುವ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಕೇಳಿರುವ ಸಂಭವ ಕಡಿಮೆಯೆಂದೇ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ.
ಡಿಸ್ಕವರಿ ಅಥವಾ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್ ಚಾನಲ್ನಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಈ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ನೀವು ನೋಡಿಯೇ ನೋಡಿರುತ್ತೀರಿ. ಶಾಂತ ಸಾಗರ. ಮರಗಿಡಗಳಿಲ್ಲದ ಚೂಪು ಕೊಡುಗಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದ್ವೀಪ. ದಡಕ್ಕೆ ಅಪ್ಪಳಿಸುವ ತೆರೆಗಳು. ಸಾವಿರ ಸಾವಿರ ಕಡಲ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಕಲರವ. ಬಂಡೆಗಳ ಮಧ್ಯ ಅವುಗಳ ಸಂಸಾರ. ತೆರೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ಮೀನು ಏಡಿಗಳನ್ನು ಅವು ಹೆಕ್ಕುವುದು.(ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆ ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ನೀರೋಳಗಿರುವ ಸೀಲ್ ಗಳು ಗಬಕ್ಕನೆ ಹಿಡಿದು ತಿನ್ನುತ್ತಿರುತ್ತವೆ). ಪೆರು ದೇಶದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿನ ಶಾಂತ ಸಾಗರದ ತೀರದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಒಂದು ದ್ವೀಪಸಮೂಹವಿದೆ. (Guanape Norte). ಆ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರ ಸಾವಿರ ಕಡಲ ಹಕ್ಕಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮರಗಿಡಗಳಾಗಲಿ, ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳಾಗಲೀ ವಾಸಿಸಲಾಗದ ಅಂತಹ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ (ಕೆಲವು ತಿಂಗಳು ಮಾತ್ರ) ಮನುಷ್ಯರ ಸಂಚಾರ, ಮನುಷ್ಯರ ವಾಸ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ!!! ಅವರು ಅಲ್ಲೇನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ? ಅವರಿಗೇನು ಕೆಲಸ?? ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತೇ??? ಅಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದೇ ನಾನು ಹೇಳ ಹೊರಟಿರುವ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಹಿಕ್ಕೆಗಳ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ!!!!
ಆ ಕೆಲವೊಂದು ತಿಂಗಳುಗಳು ಮಾತ್ರ ದ್ವೀಪದ ನಿರ್ಜನ ಬ್ಯಾರಕ್ ಗಳಿಗೆ ಜೀವ ಬರುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮ ಸಂಸಾರವನ್ನು ಊರಲ್ಲೇ ಬಿಟ್ಟು ಪೆರುವಿನ ಮುಖ್ಯ ಭೂಬಾಗದಿಂದ ಬರುವ ಕೆಲಸದಾಳುಗಳಿಗೆ ಆ ಬ್ಯಾರಕ್ ಗಳೇ ಆಶ್ರಯ ತಾಣ.(ಅಲ್ಲಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನಿದ ಹಿಡಿದು ಎಲ್ಲವೂ ಮುಖ್ಯ ಭೂ ಭಾಗದಿಂದ ಬರಬೇಕು!!). ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಸೂರ್ಯ ಹುಟ್ಟುವ ಮೊದಲೇ ಅವರ ದಿನಚರಿ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ದೊಡ್ಡ ಮಗ್ಗಿನ ತುಂಬಾ ಕಾಫಿಯೇ ಬೆಳಗಿನ ಉಪಾಹಾರ. ಬ್ಯಾರಕ್ ನಿಂದ ಹೊರಡುವ ಜನ ಮುಂಜಾನೆಯ ತಂಪಿನ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿಗಳು ವಾಸಿಸುವ ಜಾಗಗಳಿಗೆ ತಲಪುತ್ತಾರೆ. ಮಾಮೂಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮಣ್ಣೆತ್ತುವ ಮಿಶಿನ್, ದೊಡ್ಡ ಲಾರಿಗಳ ಮುಖಾಂತರ ನಡೆದರೆ ಈ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಯುಧ ಲೋಹದ ಹಲ್ಲುಗಳಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಬ್ರಶ್ ಗಳು, ಪಿಕಾಸಿ, ಸಬ್ಬಲ್ಲು, ಚೀಲಗಳು!!!
ಈ ದ್ವೀಪ ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಸಾವಿರ ಸಾವಿರ ಕಡಲ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗೆ ಮರಿಮಾಡುವ ಸ್ಥಳ. ಅವುಗಳ ಹಿಕ್ಕೆಗಳು ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅಂಟಿ ಬಿದ್ದಿರುತ್ತವೆ. ಎಂಟತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಕ್ಕೆಗಳ ಒಂದು ಪದರವೇ ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಸತ್ತ ಅಸಂಖ್ಯ ಹಕ್ಕಿಗಳ ದೇಹಗಳೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಕುಂಬಾಗಿ ಹೋಗಿರುತ್ತದೆ. ಗಣಿಗಾರರು ಸಬ್ಬಲ್ಲು, ಪಿಕಾಸಿಗಳಿಂದ ಕೆಲವೆಡೆ ಒಂದು ಅಡಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ದಪ್ಪವಿರುವ ಆ ಹಿಕ್ಕೆಯ ಪದರವನ್ನು ಕುಟ್ಟಿ ಪುಡಿಮಾಡುತ್ತಾರೆ . ಬ್ರಶ್ ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಬಂಡೆಗಳ ಸಂದಿಯಿಂದ ಚೂರೂ ಬಿಡದೆ ಗುಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ತುಂಬಿ ಒಂದೆಡೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಅನಂತರ ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿರುವ ಮೂಳೆಯ ದೊಡ್ಡ ತುಂಡುಗಳು, ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸ. ಜಾಲರಿಗಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ಹಾಕಿ ಜಾಲರಿಗಳನ್ನು ಅಲುಗಾಡಿಸಿದಾಗ ನುಣುಪಾದ ಹಳದಿ ಪುಡಿಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ವಾಸನೆಯ ವಸ್ತು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ಹೆಸರೇ ಗುಅನೋ(Guano)!!! ಅದಕ್ಕಿದೆ ಬೆಲೆ!!! ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳ ಹಿಕ್ಕೆಗಳ ಕೆಟ್ಟ ವಾಸನೆ ಹಾಗೂ ದೂಳಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ದಿನದಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲರ ತಲೆ ಕೂದಲು,ಮೀಸೆ, ಮೈ ರೋಮದ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ವಾಸನೆ ಘ್ರಹಿಸುವ ನರಗಳು ಸತ್ತಂತಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಟನ್ನುಗಟ್ಟಲೆ ಸಿಗುವ ಅದನ್ನು ಚೀಲಕ್ಕೆ ತುಂಬಿ ಹುಲಿದು ಟ್ರಾಲಿಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಹಡಗಿಗೆ ಸಾಗಿಸಿ ಬೇರೆಡೆ ಕಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ತು, ಅದರ ಉಪಯೋಗವೇನು? ಹಕ್ಕಿಗಳ ಹಿಕ್ಕೆಯ ಈ ಗುಅನೋ ಸಾರಜನಕ, ರಂಜಕ, ಪೊಟಾಶ್, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ – ಇವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಒಳಗೊಂಡ ಉತ್ತಮ ಗೊಬ್ಬರ!!! ಈಗ ಬಿಡಿ, ಯಾವುದೇ ಚಿಕ್ಕ ಊರಿಗೆ ಹೋದರೂ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಗೊಬ್ಬರಗಳೂ (ಸರ್ಕಾರ ಕೊಡುವ ಸಬ್ಸಿಡಿಯಿಂದ) ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಗುಅನೋ ಬೆಳೆಯ ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡುವ ಮಾಯಾ ಮಂತ್ರದ ವಸ್ತುವಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಯುದ್ದಗಳೇ ಆಗಿವೆ. ದ್ವೀಪದ ಇಳಿಜಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಗುಅನೋ ಮಳೆಯಲ್ಲಿ ತೊಳೆದು ಹೋಗಿ ಸಮುದ್ರ ಸೇರಿ ದಂಡವಾಗದಂತೆ ಕೋಟೆಗೋಡೆತರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ಗಟ್ಟಲೆ ಉದ್ದ ಕಟ್ಟಿದ್ದರು. ಈ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗುಅನೋಗೆ ಆಗಿನಷ್ಟು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಈ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಬೇಡಿಕೆಯಿದೆ.
ಈ ಲೇಖನ (ಹಾಗೂ ಚಿತ್ರ) ನೋಡಿದಮೇಲೆ ನಿಮಗೂ ನನಗೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಓದಿದಾಗ ಆದಷ್ಟೇ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು. “ಈ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಚ್ಚರಿಗಳಿಗೆ ಕೊನೆಮೊದಲೇ ಇಲ್ಲ”-ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ನೀವೂ ಬರುತ್ತೀರೆಂದು ನಂಬಿರುತ್ತೇನೆ. ಈ ಮೊದಲು ಈ ವಿಷಯ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಿತೆ?