ಬೊಲಿವಿಯಾದ "ಸಾವಿನ ಹೆದ್ದಾರಿ" ; ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ದುರ್ಗಮ ರಸ್ತೆ!!!

                   ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕೆಳಗೆ ಎಲ್ಲೋ ಓದಿದ ನೆನಪು. ಬಯಲುಸೀಮೆಯಲ್ಲೇ ಯಾವಾಗಲೂ ಬಸ್ ಓಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಡ್ರೈವರ್ಗೆ ಚಾರ್ಮಾಡಿ ಘಾಟಿ ರೂಟ್ ಕೊಟ್ಟರಂತೆ. ಹೋಗಿಬಂದ ಮೇಲೆ ಅವನು ಮೊದಲು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸ ಕೈ ಮುಗಿದು ಇನ್ನು ಆ ರೂಟಿಗೆ ಹಾಕಬೇಡಿ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದು!! ಕೆಲವೊಂದು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ರಸ್ತೆಗಳು ಹಾಗೇ. ಪ್ರಯಾಣ ರೋಮಾಂಚನ. (ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಶೃಂಗೇರಿ-ಜಯಪುರ-ಬಸರಿಕಟ್ಟೆ-ಹೊರನಾಡು ರಸ್ತೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಾಗೇ). ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಅನೇಕ ರಸ್ತೆಗಳಿವೆ. ಪ್ರಪಂಚ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಅಪಾಯಕಾರಿ ದುರ್ಗಮ ಹೆದ್ದಾರಿಯೆಂದು ಹೆಸರುಮಾಡಿರುವ ರಸ್ತೆಯ ವಿವರವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಬಿಚ್ಚಿಡುವುದೇ ಈ ಲೇಖನ. ಅದೇ ಬೊಲಿವಿಯಾದ “ಸಾವಿನ ಹೆದ್ದಾರಿ”.

                  ಬೊಲಿವಿಯಾ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬಹುದು. ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾದ ಒಂದು ಬಡ ಚಿಕ್ಕ(ಆ ಖಂಡದ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ!!) ದೇಶ. ಸಮುದ್ರ ತೀರವೇ ಇಲ್ಲದ ಈ ದೇಶದ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಯೇ ವಿಚಿತ್ರ. ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಗನಚುಂಬಿ ಆಂಡಿಸ್ (Andes)ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿ. ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ತಗ್ಗಿನ ಅಮೆಜಾನ್ ಮಳೆಕಾಡು. ಆಲ್ಟಿಪ್ಲೇನೋ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆಂಡಿಸ್ ಪರ್ವತದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ವಿಶಾಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೊಲಿವಿಯಾದ ರಾಜಧಾನಿ ಲಾ-ಪಾಜ್(La-Paz) ಇದೆ. ಇದು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ರಾಜಧಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು!! ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 14,000 ಅಡಿಗೂ ಎತ್ತರ. (ನಮ್ಮ ಬೆಂಗಳೂರು 3,000 ಅಡಿ ಹಾಗೂ ನಾನೀಗ ಕೂತು ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ನನ್ನೂರು 2300 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ) ರಾಜಧಾನಿ ಲಾ-ಪಾಜನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮದ ತಗ್ಗಿನ ಅಮೆಜಾನ್ ಮಳೆಕಾಡಿನ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿರುವ ಬೊಲಿವಿಯಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ನಗರ ಕೊರೈಕೋವನ್ನು ಸೇರಿಸುವ 70 ಕಿ.ಮೀ. ಉದ್ದದ ಹೆದ್ದಾರಿಯೇ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ದುರ್ಗಮ ರಸ್ತೆ-“ಸಾವಿನ ಹೆದ್ದಾರಿ” (Death Road)

                ಲಾ-ಪಾಜ್ ದಿಂದ ಹೊರಡುವ ಹೆದ್ದಾರಿ ಮೊದಲ ಕೆಲವು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಏರು ದಾರಿ ಸಾಗಿ 15,000 ಅಡಿಗೂ ಎತ್ತರ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ಗಟ್ಟಲೆ ಬರೇ ಇಳಿಜಾರು. ರಸ್ತೆ ಮುಗಿಯುವ ಕೊರೈಕೋ ನಗರವಿರುವುದು 3,900 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ. ಕೇವಲ 50-60 ಕಿ.ಮೀ. ಗಳಲ್ಲಿ 11,000 ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಈ ರಸ್ತೆ. ಹಾವಿನಂತೆ ಆಂಡಿಸ್ ಪರ್ವತಗಳ ಸಂದಿ ಸಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುವ ಈ ರಸ್ತೆ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ ತಿರುವುಗಳನ್ನು, ಕಡಿದಾದ ಪ್ರಪಾತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಕೆಲವೊಂದುಕಡೆ ಅತಿ ಇಳಿಜಾರಾಗಿದೆ.ಕೆಲವೆಡೆ ಕಡಿದಾದ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಕೊರೆದು ರಸ್ತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಅಗಲ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ. ಪ್ರಪಾತದ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ತಡೆ ಗೋಡೆಗಳು ಇಲ್ಲ!! (ನೆಲ ಒದ್ದೆ ಇದ್ದಾಗ ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಿಗೆ ವಾಹನ ಹೋದರೆ ಕುಸಿದು ಪ್ರಪಾತಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಿಲ್ಲ) ಉರುಳುವ ಜಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲುಗಳು ಬೇರೆ. ಇವೆಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಆಗಾಗ್ಯೆ ಕವಿಯುವ ಮಂಜು ಹಾಗೂ ಮಳೆ!! ದೇಶದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ರಸ್ತೆಯಾದ್ದರಿಂದ ವಾಹನದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ನೀವೇ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ-ಲಾರಿಗಳು,ಬಸ್ಸುಗಳು,ಟ್ಯಾಂಕರ್ಗಳು. ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ ನೂರು ಜನ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು.

                     “ನೂರು ಜನ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು” – ಎಂದು ಭೂತಕಾಲ ಬಳಸಿದೆ. ಹೌದು. 2006 ರ ಈಚೆಗೆ ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಜನ ಈ ದುರ್ಗಮ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ!! ಕಣಿವೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಅಗಲದ ಆದುನಿಕ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ತಡೆಗೋಡೆಗಳೂ ಇವೆ. ಆದರೂ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸಾವಿರಾರು ಜನ ದುರ್ಗಮ ಆ ಹಳೆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲೇ ಸಂಚರಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ಅದೂ ಸೈಕಲ್ಲಲ್ಲಿ!!! ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಹೌದು ನಿಜ. ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಡ್ರಿನಾಲಿನ್ ಇರುವ ಸಾಹಸಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು. ಅವರಿಗಾಗಿಯೇ ಸೈಕಲ್ ಪ್ರವಾಸ ಆಯೋಜಿಸುವ ಅನೇಕ ಏಜೆಂಟರು ಲಾ-ಪಾಜ್ ನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ರಸ್ತೆಯ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಬಾಗಕ್ಕೆ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಸೈಕಲ್ ಮತ್ತು ಸಾಹಸಿಗರನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಸೈಕಲ್ ಹತ್ತಿ ಸಾಹಸಿಗರು ಇಳಿಯಲಾರಂಬಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೆಂಗಾವಲಿಗೆ ವಾಹನ ಹಿಂದಿರುತ್ತದೆ. (ಆಗಾಗ್ಯೆ ಟಯರ್-ಬ್ರೇಕ್ ಶೂ ಬದಲಾಯಿಸಲು). ಭೀಕರ ಬಸ್ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯರನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಅಪಘಾತ ನಡೆದ ತಿರುವಿನಲ್ಲಿ ವಾಹನಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸದಾ ಇರುತ್ತಾನಂತೆ!!!

        ಈ ಪ್ರಪಂಚ ಎಷ್ಟು ವಿಚಿತ್ರ ಅಲ್ವಾ?